PODGLĄD ATOMU
     
 

Upadek I Rzeczypospolitej

Linia chronologiczna

Źródło 1. Mapa. Rozbiory Polski, CARTE

Źródło 2. Jean-Michel Moreau le Jeune. Kołacz królewski - symboliczne przedstawienie rozbiorów Polski (rysunek z 1773 r.)
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Allegory_of_the_1st_partition_of_Poland.jpg]
Źródło 3. Artur Grottger. Polska zakuta w kajdany (rysunek z 1863 r.)
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Polonia_Grottger.jpg]
Źródło 4. Stanisław Staszic. Przestrogi dla Polski [fragment]


[…] Powiem, kto mojej Ojczyźnie szkodzi.

Z samych panów zguba Polaków. Oni zniszczyli wszystkie uszanowanie dla prawa. Oni, rządowego posłuszeństwa cierpieć nie chcąc, bez wykonania zostawili prawo. Oni zupełnie zagubili wyobrażenie sprawiedliwości w umysłach Polaków. Oni prawo zamienili w czczą formalność, która tylko wtenczas ważną była, kiedy prawo ich dumie, łakomstwu i złości służyło. W tym kraju, gdzie prawo narzędziem niecnoty, Rzeczpospolita obywateli zamienia się w Rzeczpospolitą łupieżców, zdrajców, krzywoprzysięzców […].

[cyt. za Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski, wersy 209-210]

[źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/przestrogi-dla-polski.html]

Źródło 5. Traktat III rozbioru Polski [fragment]

[…] Owi monarchowie, nabrawszy z doświadczenia przeszłości przekonania o zupełnej niezdolności Rzeczypospolitej do wytworzenia takiego dla siebie rządu i do spokojnego życia pod własnymi prawami przy zatrzymaniu jakiejkolwiek niepodległości, uznali w swej mądrości i w swej miłości pokoju i dobra swych poddanych, że jest rzeczą konieczną uciec się i przystąpić do zupełnego podziału owej Rzeczypospolitej między trzy sąsiednie mocarstwa […].



Ćwiczenia

Na podstawie źródła 1.

1. Wskaż ziemie, które utraciła Rzeczypospolita w I, II i III rozbiorze.
2. Ustal, które państwo zagarnęło największy obszar Rzeczypospolitej.
3. Wskaż rzeki, na których oparły się główne odcinki granic, ustalonych w trzecim rozbiorze między Prusami, Rosją i Austrią.
4. Które państwo zaborcze nie wzięło udziału w II rozbiorze?
5. Pod czyim panowaniem znalazły się Kraków, Gdańsk, Warszawa, Lwów, Wilno?


Na podstawie źródła 2.

1. Które postaci historyczne zostały przedstawione na tym rysunku?
2. Co, Twoim zdaniem, może symbolizować zsuwająca się korona z głowy polskiego króla?
3. Jaka jest wymowa rysunku?




Na podstawie źródła 3.

Jakich środków wyrazu użył artysta, aby pokazać zniewoloną Polskę? Jakie uczucia wzbudza w Tobie ten rysunek?


Na podstawie źródła 4.

W cytowanym fragmencie Stanisław Staszic przedstawił ostrą krytykę sytuacji w Rzeczypospolitej. Kogo obwiniał za upadek Polski. Czy zgadasz się ze zdaniem Staszica?


Na podstawie źródła 5.

24 października 1795 roku, podpisany został, przez Austrię, Rosję i Prusy, traktat rozbiorowy . Rzeczpospolita zniknęła z mapy Europy. Czym państwa zaborcze uzasadniały koniec istnienia państwa polskiego?

Praca domowa

1. Ustal, gdzie znajdował się trójkąt Trzech Cesarzy, czyli miejsce, gdzie zbiegały się granice państw rozbiorowych. Zbierz informacje na temat tego miejsca, obejrzyj ilustracje.

2. Wysłuchaj utworu Michała Kleofasa Ogińskiego Pożegnanie Ojczyzny. Dzieło to w powszechnej świadomości Polaków nawiązuje do czasów zaborów i niewoli narodowej.
























Tytuł: Upadek I Rzeczypospolitej
Opis skrócony: Poznamy okoliczności trzeciego rozbioru Polski, zastanowimy się nad przyczynami upadku I Rzeczypospolitej, dowiemy się, jakimi motywami kierowały się państwa zaborcze dokonując likwidacji państwa polskiego.
Autor(rzy): Małgorzata Soczewicz
Hasła treści rozbiory, traktat, abdykacja, Stanisław August Poniatowski
Uwagi metodyczne Lekcja poświęcona podsumowaniu tematów poświęconych upadkowi Rzeczypospolitej. Warto zastosować metodę metaplanu, zastanowić się wspólnie z uczniami nad przyczynami upadku Polski. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach.Lekcja poświęcona podsumowaniu tematów poświęconych upadkowi Rzeczypospolitej. Warto zastosować metodę metaplanu, zastanowić się wspólnie z uczniami nad przyczynami upadku Polski. Proponuję skorzystanie z map w powszechnie dostępnych atlasach.
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 45
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach)

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci